Müzik, beden ve zihin üzerinde köklü bir etkisi olan antik kökenli bir terapi biçimidir. Sesin ve melodinin bir araç olarak kullanılması, tarih boyunca farklı medeniyetlerde şifa arayışının parçası olmuştur. ZİHNE İYİ GELİYOR Türk müziğinde her makamın kendine özgü bir frekansla duygusal titreşimler yarattığı düşünülür ve bunun bilimsel incelemelerde zihinsel durumu olumlu yönde etkilediğine dair bulgular vardır.
Geleneksel dinamikler içinde belirli makamlar, ruh hâlini güçlendirmek veya sakinleşmek için tercih edilir. 1. RAST MAKAMI sabahları canlandırıcı bir enerji verir; moral ve odaklanma için idealdir. 2. UŞŞAK MAKAMI içsel huzura götüren bir ton sunar; uykusuzlukla mücadelede ve zihni yatıştırmada etkilidir. Akşam saatlerinde dinlenmek için uygundur. 3. HİCAZ MAKAMI kaygı ve gerginliği hafifletir; yüksek stres altında olanlar için önerilir ve bazı kaynaklar böbrek sağlığına da iyi geldiğini belirtir. 4. HÜSEYNİ MAKAMI sinirleri yatıştırır, içsel denge ve dinginlik arayanlar için tercih edilir; çocuklar üzerinde de rahatlatıcı etkileri düşünülür. 5. ISFAHAN MAKAMI zihinsel akışı berraklaştırır ve konsantrasyonu artırır; düşünceleri toparlamak için dinlenir.
MODERN BİLİMİN IŞIĞINDA MÜZİK TERAPİSİ Güncel araştırmalar, nörobilim ve psikoloji alanlarında müziğin etkisini pek çok kez destekler nitelikte. Ayrıntılı etkiler arasında anksiyete ve stresin azalması, acı yönetimi, uyku kalitesinin artışı ve hafıza desteği gibi başlıklar öne çıkar. Özellikle makamlara göre dinletilen müziğin, dinletilmeyen gruba kıyasla daha belirgin stres düşüşleri ve kalp atış hızı değişiklikleri gösterdiği gözlemlenmiştir. Uyku kalitesi ise sakinleştirici tonların beyin dalgalarını yavaşlatarak derin uykuya geçişi kolaylaştırır.
Demans ve hafıza konusunda da olumlu etkiler bildirilir; hastaların hatırlama kapasitesi ve duygu durumlarında olumlu değişimler kaydedilir. Tanıdık makamlar, hastalarda olumlu tepkiler uyandırabilir. Ancak müzik terapisinin kapsamlı tedavi değildir, mutlaka diğer tıbbi tedavilerin tamamlayıcı bir parçası olarak uygulanır. Özellikle ciddi sağlık sorunlarında bir uzman gözetiminde uygulanması önemlidir.